Kumlama nedir, nasıl yapılır?

Kumlama, yüzey hazırlama ve düzeltme işlemlerinde kullanılan yüksek basınçlı hava ile aşındırıcı parçacıkların püskürtülmesiyle gerçekleştirilen bir yöntemdir. Aynı zamanda aşındırıcı püskürtme olarak da bilinen bu işlem, çeşitli aşındırıcı medya ile yapılabilmektedir; örneğin kum, cam küre, çelik bilye gibi farklı medyalar kullanılabilir.

Bu işlem özellikle endüstriyel ortamlarda yaygın olarak kullanılır. Metal yüzeyleri boyamadan veya kaplamadan önce temizlemek ve sonraki işlemlere hazırlamak, pas ve diğer korozyon biçimlerini gidermek ve pürüzlü yüzeyleri düzeltmek için tercih edilir. Bu yöntem sayesinde yüzeylerin yüksek kaliteli kaplamalar alması ve daha dayanıklı hale gelmesi sağlanır.

Teknik olarak, bir püskürtme tabancasından yüksek basınçlı hava ile aşındırıcı medyanın yüzeye püskürtülmesiyle gerçekleştirilir. Aşındırıcı medya, yüzeydeki istenmeyen kaplamaları, kirleri, pasları ve diğer kirleticileri etkili bir şekilde uzaklaştırır. Bu işlem sonucunda, yüzeyin temizlenmesi ve pürüzlendirilmesi sağlanır.

Bu işlem sadece endüstriyel alanlarda değil, aynı zamanda tasarım ve sanat alanlarında da kullanılır. Özellikle cam üzerine kazıma yaparak tasarımlar oluşturmak veya taş ve beton yüzeylerde dokulu bir görünüm elde etmek için bu yöntem tercih edilir.

Bu işleminin etkin ve güvenli bir şekilde uygulanabilmesi için uygun ekipman ve uzman personel gereklidir. Doğru aşındırıcı medyanın seçimi, işlem süresi ve basınç ayarlamaları, yüzeyin türüne ve istenen sonuca göre dikkatlice yapılmalıdır.

Endüstriyel ortamlarda boyamadan veya kaplamadan önce metal yüzeyleri temizlemek ve onları sonraki işlemlere hazırlamak, pası ve diğer korozyon biçimlerini gidermek, aynı zamanda pürüzlü yüzeyleri düzeltmek için yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu işlem ile tasarımları cam üzerine kazımak, taş ve beton üzerinde dokulu bir yüzey oluşturmak için de kullanılabilen bir yöntemdir.

Kumlama Ekipman ve Gereçleri

Kumlama için farklı gereç ve ekipman kullanılabilir olsa da bu sistem için gerekli olan ana bileşenler aşağıda sıralanmıştır.

Kompresör
Kumlama Kabini veya Taşınabilir Basınçlı Kap
Tabanca ve Nozul
Aşındırıcı Madde (Kum)
Güvenlik Ekipmanları (solunum ekipmanları, koruyucu kıyafetler ve filtre)

İşlemin uygulaması, bir kumlama tabancası ve nozuldan yönlendirilen basınçlı hava ile aşındırıcının birleşimi kullanılarak yapılmaktadır. Aşındırıcı parçacıklar, yüzeye çarparak istenmeyen malzemeleri uzaklaştırmaya, yeni bir yüzey profili oluşturmaya veya yüzeyi pürüzsüz hale getirmeye olanak sağlamaktadır. Uygulama sırasında kullanılan havanın basıncı ve kullanılan aşındırıcı parçacıkların türü ile boyutu değiştirilerek yüzeyde oluşturulacak şekil ayarlanabilmektedir.

Kumlama Sistemleri

Yüzey işlemlerinde oldukça önemli bir rol oynamaktadır. İki farklı çalışma sistemi olan vakumlu ve basınçlı sistemler, kumlama işlemlerini gerçekleştirmek için farklı yaklaşımlar sunar.

Vakumlu sistemde, kum bir hazne içinde tutulur ve bağlantı hortumu aracılığıyla bu hazneden emilir. Daha sonra kum, tabancadan geçerek nozulda havayla birleşir ve istenilen yüzeye doğru yönlendirilerek püskürtülür. Bu yöntem, kumun yüzeye tutunması ve püskürtülmesi sürecinde etkili bir şekilde çalışır. Vakumlu sistem, hassas ve düşük basınç gerektiren uygulamalarda tercih edilebilir ve yüzeylere dikkatli bir şekilde müdahale etme imkanı sunar.

Diğer yandan, basınçlı sistemlerde hava, sadece hortumlarda değil, kum haznesi de olan basınçlı bir kap içinde bulunur. Bu kum haznesi, kumun hortuma doğrudan itilmesini sağlar ve bu sayede dört kata kadar daha verimli bir sistem oluşturur. Aynı zamanda, havanın ve kumun akış hızı, işlemin gerektirdiği miktarlara göre kolayca ayarlanabilir. Basınçlı sistem, daha yoğun ve hızlı kumlama işlemleri için idealdir ve büyük yüzeylerin etkili bir şekilde işlenmesine olanak tanır.

Her iki sistem de belirli avantajlar ve kullanım alanlarına sahiptir. İşlemin doğasına, uygulanacak yüzeyin özelliklerine ve işlem hızına göre uygun olan yöntem tercih edilmelidir. Hem vakumlu hem de basınçlı sistemler, kumlama işlemlerinde etkili sonuçlar almak ve yüzeyleri istenilen özelliklere uygun hale getirmek için kullanılan değerli araçlardır.

Kumlama Alanı

Kabin

Kumlama kabini, yüzey işlemlerinde oldukça etkili ve güvenli bir yöntem sunan genişçe bir çelik kutudur. Ön kısmında bir pencere ve içeride çalışmayı sağlayacak iki eldiven boşluğu bulunur. Bu kabine yerleştirilen parçalar, eldivenler yardımıyla kumlanarak istenen yüzey profilinin oluşturulmasını sağlar.

Kabin özellikle yüzey hazırlama işlemlerinde yaygın olarak kullanılır. Parçaları kabinin içine yerleştirerek, işlem esnasında oluşan tüm kir ve tozun içeride kalmasını sağlar. Bu özelliği, hem işçi sağlığı hem de çevre açısından büyük bir avantajdır. Ayrıca, kabinin içindeki pencere sayesinde işlem süreci rahatça izlenebilir ve kontrol edilebilir.

Ancak, kabin kullanmanın dezavantajları da vardır. Kabin kullanarak işlem yapmak, kumlanacak malzemenin ölçüsünü kısıtlar. Kabini büyük boyutlu parçalar için kullanmak, pratik olmayabilir ve özel bir çözüm gerektirebilir. Bu durumda, daha büyük veya özel şekilli parçalar için farklı yöntemler düşünülmelidir.

Dış Alan

Dış alan, yani açık ortam alan kısıtı olmadan kumlama yapmaya olanak sağlamaktadır. Açık bir ortamda ister basınçlı ister vakumlu sistem kullanılarak proses uygulanabilir. Büyük projeler ve geniş parçalar için son derece uygundur. Toz, kir ve aşındırıcıya maruz kalınması en büyük dezavantajıdır.

Kumlama Odası

Büyük veya küçük parçaları kumlamaya olanak sağlar, dış ortama göre avantajı kumun tekrar kullanılmak üzere toplanmasına olanak sağlamasıdır.

Bütün bu sistemleri kullanarak yapılan uygulamalarda, seçilecek kumlama medyası işlemden almak istediğiniz sonuçla doğrudan alakalıdır. Her kumlama medyası kendine özgü şekil ve sertlik özelliklerine sahiptir. Bu şekil ve sertlik özellikleri onun yüzeyde oluşturacağı etkiyi belirlemektedir. Tabii ki bu etki sadece kumlama medyasının özelliklerine bağlı değildir, uygulanacak yüzeyin sertliği de bu sonuca son derece etki etmektedir.